Coraz szybsze tempo życia, coraz więcej wyzwań, niezdrowa dieta oraz brak aktywności fizycznej, które są coraz powszechniejsze w dzisiejszych czasach, prowadzą do tak zwanych chorób cywilizacyjnych. Do najpopularniejszych należą schorzenia układu krążeniowego, do których zalicza się choroba wieńcowa serca. Polega ona na niedokrwieniu mięśnia, co w konsekwencji prowadzi do tego, iż nie otrzymuje on potrzebnej ilości tlenu oraz innych składników odżywczych, co może doprowadzić do jego całkowitej martwicy.
Wynika ona bezpośrednio z negatywnych zmian, jakie zachodzą w tętnicach, odpowiedzialnych za właściwy przepływ krwi. Choroba wieńcowa serca zwana jest również dusznicą bolesną lub dławicą piersiową, ze względu na to, iż towarzyszą jej również silne bóle w klatce piersiowej, wywołane niedotlenieniem mięśnia. Jak wynika z badań, schorzenie to jest jednym z najczęstszych problemów układu krążenia, jakie odnotowuje się w krajach rozwiniętych.
Wśród Europejczyków choroba wieńcowa serca występuje u około trzydziestu tysięcy osób na milion mieszkańców. Zwiększenie odsetku zachorowań występuje nie tylko ze względu na starzenie się społeczeństwa, ale również na skutek wzrostu czynników wywołujących schorzenie, przez co występuje ono u coraz młodszych ludzi. Na podstawie statystyk prowadzonych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), stwierdzono, iż obecnie choroba wieńcowa serca jest przyczyną ponad siedmiu tysięcy zgonów rocznie, a w dwa tysiące dwudziestym roku wartość ta ma wzrosnąć do jedenastu tysięcy.
Schorzenie objawia się w różny sposób, w zależności od odmiany, występuje bowiem stabilna choroba wieńcowa serca oraz tak zwany ostry zespół wieńcowy. Obu odmianą towarzyszy charakterystyczny ból w klatce piersiowej, który określa się jako tak zwany dławicowy, odczuwany jako silny, gniotący ucisk w klatce piersiowej.
Wielu pacjentów skarży się także, iż w chwili jego wystąpienia odczuwają również pieczenie i poczucie rozrywania w okolicach mostka. Ból ten może promieniować do szyi, żuchwy, a nawet ramion, na skutek stresu, zbyt obfitego posiłku, zimnego powietrza, a także wysiłku fizycznego może on pojawić się również w nadbrzuszu.
Choroba wieńcowa serca ma wiele przyczyn, z których najczęstszą, występującą w ponad dziewięćdziesięciu ośmiu procentach przypadków zachorowań jest miażdżyca naczyń wieńcowych.
Polega ona na zmniejszeniu światła przepływu krwi przez tętnice, zaopatrujące serce, co ma miejsce na skutek odkładania się na ich ściankach wewnętrznych blaszek cholesterolu. Zmniejszenie światła przepływu krwi może wystąpić również na skutek chorób, takich jak toczeń układowy, skrobiawica, kiła, reumatoidalne zapalenie stawów, guzkowe zapalenie tętnic, młodzieńcze zapalenie tętnic.
Choroba wieńcowa serca może zostać również wywołana infekcyjnym zapaleniem wsierdzia, zakrzepami w lewym przedsionku oraz komorach, a także na sztucznych zastawkach. Na zwiększenie ryzyka wystąpienia schorzenia mają również wrodzone wpływ wady serca, niedokrwistość, kardiomiopatie, a także anatomiczne defekty naczyń wieńcowych.
Choroba wieńcowa serca występuje dwukrotnie częściej u mężczyzn niż u kobiet, w wieku przed czterdziestym piątym rokiem życia. Po przekroczeniu wieku pięćdziesięciu pięciu lat, ilość zachorowań wśród kobiet gwałtownie wzrasta. Prawdopodobieństwo wystąpienia schorzenia jest również dużo większe u osób, w przypadku których w najbliższej rodzinie występowała choroba wieńcowa serca.
Innymi przyczynami są także czynne oraz bierne palenie papierosów, nadwaga i otyłość, a w szczególności otyłość brzuszna, zespół metaboliczny, podwyższony poziom złego cholesterolu LDL oraz za niski poziom cholesterolu dobrego HDL, a także nadciśnienie tętnicze krwi oraz cukrzyca typu drugiego.
Przewlekła choroba wieńcowa serca objawia się nieco inaczej, od jej odmiany ostrej. W pierwszym przypadku ból w okolicy mostka występuje jedynie podczas podejmowania nagłego, silnego lub długotrwałego wysiłku fizycznego, a po jego zakończeniu ustępuje samoistnie po upływie kilku minut lub na skutek przyjęcia nitrogliceryny.
W przypadku większego zaawansowania choroby ból jest odczuwany podczas wykonywania coraz prostszych, lżejszych czynności, a przejście dwustu metrów lub wejście na pierwsze piętro zaczyna stanowić dla pacjenta spory problem. Jeżeli nie zostanie wdrożona odpowiednia terapia to choroba wieńcowa serca przyjmuje formę ostrą, ból pojawia się wówczas nawet przy minimalnym wysiłku, w skrajnych przypadkach nawet w spoczynku, często budząc chorego w ciągu nocy.
